De pgb-chaos is na een klein jaar nog alles behalve opgelost. Zo bleek onlangs zestig procent van de gemeenten niet in staat om de juiste informatie vóór de deadline van 1 november naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB) te sturen. De SVB heeft de info nodig om de pgb’s op tijd te kunnen uitkeren.
In NRC Handelsblad, 20, 21 en 23 november.
Dat schrijft de verantwoordelijke staatssecretaris Martin van Rijn (Zorg, PvdA) zelf aan de Tweede Kamer. Hij schrijft dat van circa 30.000 patiënten nog onvoldoende gegevens zijn verwerkt. Net als begin dit jaar dreigen begin 2016 duizenden zorgverleners te laat of helemaal niet uitbetaald te worden.
Sinds 1 januari zijn gemeenten verantwoordelijk voor de persoonsgebonden budgetten (pgb’s) van zo’n 145.000 mensen. Daarvóór lag het in handen van het Rijk. Hoewel de overheveling op zichzelf al ambitieus was, ging de operatie bovendien gepaard met een forse bezuiniging en ook nog andere decentralisaties. De SVB en de gemeenten waarschuwden de staatssecretaris vooraf. Tevergeefs. Het werd dan ook een nooit eerder vertoonde chaos.
De SVB kon begin dit jaar de betalingen niet op tijd verwerken waardoor duizenden zorgverleners maanden moesten wachten op hun geld. Veel zorgverleners kwamen in de financiële problemen. De SVB probeerde met kunst en vliegwerk de boel overeind te houden maar dat lukte maar beperkt. Op een bepaald moment werden zelfs bedragen zonder check overgemaakt. Voor controle was namelijk geen tijd meer. Daarnaast bleek dat zorgverleners onder druk werden gezet door de SVB om vooral niet negatief te twitteren over de te late uitbetalingen. De kritische zorgverleners konden anders, zo dreigde de uitkeringsfabriek, helemaal naar hun centen fluiten.
Zeven felle Kamerdebatten overleefde de staatssecretaris tot nu toe. In een van de debatten dreigde zélfs D66 een motie van wantrouwen te steunen. Maar tot zichtbaar grote opluchting van de staatssecretaris trokken in juni de democraten op het laatste moment hun keutel in waardoor de motie toch geen meerderheid kreeg. CDA en GroenLinks steunden de SP-motie wel. De PvdA-bewindsman beloofde beterschap.
In Rotterdam koos het gemeentebestuur ervoor om een eigen koers te varen. De Rotterdamse ambtenaren hadden namelijk geen tijd om alle 1.400 pgb-aanvragen opnieuw en vóór 1 november te beoordelen. Daarom verschoof men de deadline van 1 november naar 1 februari en werden de pgb’s zodoende met een paar maanden verlengd. Hoeveel deze operatie de gemeente Rotterdam kost, is niet duidelijk. (Foto: wikimedia.commons.org)
Nu dreigt er weer ellende aan het pgb-front. In totaal heeft 60 procent van de gemeenten nog onvoldoende gegevens aangeleverd aan de SVB. Maar liefst 79 gemeenten hebben nauwelijks iets opgestuurd. Dat blijkt tenminste uit een voortgangskaart en brief van Van Rijn aan de Tweede Kamer en gemeenten.
De SVB maakt zich alweer grote zorgen. Ditmaal over de uitbetalingen van de pgb’s in 2016 in deze 79 gemeenten, waaronder Alkmaar, Heerenveen, Leeuwarden en Lelystad.
Eerder deze maand slaakten 234 wethouders al een noodkreet richting Den Haag. De bezuinigingen, overhaaste decentralisatie en onbetrouwbaarheid van de Rijksoverheid vormen steeds vaker een bron van frustratie. De wethouders kunnen zich met hun kritiek aansluiten bij zowat elke betrokken instantie, belangenclub en zelfs drie Hoge Colleges van Staat (Rekenkamer, Raad van State en de Ombudsman). Ze waarschuwden vooraf, tussentijds en achteraf: gemeenten zouden niet klaar zijn voor het topzware takenpakket. Inderdaad. Dat mogen we inmiddels wel concluderen.
(Bron: NRC Handelsblad)